Januari 2021 – Bewustwording én harde actie nodig
Smeltende permafrost op Herschel Island (Canada), foto: Boris Radosavljevic CC BY 2.0
De strijd tegen klimaatverandering begint met bewustwording. Maar dat is niet genoeg. Op geen stukken na. Om opwarming van de aarde tegen te gaan én de wereld beter te wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering is harde actie nodig. En veel geld. In het kader van een internationale klimaatconferentie is becijferd dat maatregelen als onder meer het verhogen van dijken en het aanplanten van mangrovebossen voor kustbescherming, jaarlijks honderden miljarden euro’s vergen.
De wereld aanpassen aan het veranderende klimaat is een enorme klus en dan ook nog eens eentje die volgens deskundigen geen uitstel duldt. Op het noorden van Java komt de zee elk jaar zeker tien meter verder het land op, in het Russische Norilsk zorgt het smelten van de permafrost voor enorme verzakkingen, in Mali en Senegal mislukken oogsten door toenemende droogte en in Irak is door gebrek aan neerslag nog nauwelijks (drink)water beschikbaar. En dat is nog maar een kleine greep uit de wereldwijde problemen veroorzaakt door klimaatverandering.
Meer groene stroom
Er is ook goed nieuws. Europa produceerde vorig jaar voor het eerst meer groene dan grijze energie en na het vertrek van de Amerikaanse president Trump en de komst van Joe Biden staan de klimaatzorgen weer bovenaan de agenda van de Verenigde Staten. Amerikaans klimaatgezant John Kerry: ‘Ik keer terug in de regering om Amerika weer op de rails te krijgen voor de grootste uitdaging van deze en volgende generaties. De klimaatcrisis vergt niets minder dan alle hens aan dek.’
Woorden waar demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen zich helemaal in kan vinden. Wat haar betreft blijft het niet bij mooie woorden en wordt er snel werk gemaakt van bijvoorbeeld het ontwikkelen van droogte-bestendige gewassen, het planten van mangrovebossen tegen de gevolgen van de zeespiegelstijging en het introduceren van een vroegtijdig waarschuwingssysteem voor extreem weer. ‘We willen laten zien dat het echt beter is op voorhand daarin te investeren. Want als je achteraf, nadat er een ramp is gebeurd, moet gaan herbouwen dan is dat wel zes tot zeven keer duurder.’
Lucratief
Ondertussen zorgt het duurzaam opwekken van energie voor forse veranderingen in het landschap. Waar ooit de tarwe groeide wordt nu goud geoogst in de vorm van honderden zonneparken. Voor de bouw ervan zijn miljarden euro’s subsidie beschikbaar. Projectontwikkelaars duiken massaal op deze pot met geld om lucratieve zonneparken te bouwen. De keerzijde: de miljoenen die met deze parken verdiend worden vloeien vooral naar het buitenland.
Nederland krijgt er de komende jaren ook honderden windmolens bij. Broodnodig om de klimaatdoelen te halen, maar de weerstand groeit. Niemand wil windturbines van 250 meter hoog in de achtertuin. Advocaat Peter de Lange staat veel omwonenden van windturbines bij en hij vindt dat burgers die tegen windparken strijden vaak ten onrechte worden weggezet als zeurkousen. Hun bezwaren, zegt De Lange, zijn reëel. ‘Zij ondervinden schade aan hun gezondheid. Er zit een rare contradictie in de energietransitie. We willen het klimaat redden, maar terwijl we dat doen schaden we de gezondheid van veel mensen.’
Energiecoöperaties Zeeuwind en Deltawind willen samen een drijvend zonnepark realiseren bij sluizencomplex de Krammersluizen. Volgens beide initiatiefnemers past dat goed bij hun doelstelling om duurzame stroom op te wekken. Het drijvende zonnepark gaat 20 tot 40 hectare in beslag nemen, afhankelijk van in hoeverre de coöperaties rekening moeten houden met natuurwaarden en dijkveiligheid.
BewuSD
Een groep verontruste inwoners van Schouwen-Duiveland heeft zich verenigd in de Stichting BewuSD. De initiatiefgroep is een petitie gestart om de gemeente Schouwen-Duiveland aan te sporen de ‘klimaatnoodtoestand’ uit te roepen en heeft verschillende plaatsnaamborden (tijdelijk) voorzien van een bordje met de tekst ‘Verdronken Dorp/Stad in 2100?’ ‘We realiseren ons terdege dat zoiets gevoelig ligt’, aldus René Bosma van de initiatiefgroep. ‘Maar we hebben het juist zo bedacht om duidelijk te maken hoe belangrijk het is dat we met elkaar heel goed moeten nadenken hoe we die klimaatverandering en zeespiegelrijzing het beste kunnen aanpakken. Juist hier weten we wat de gevolgen kunnen zijn.’
Bronnen: PZC, nos.nl, NRC>Klimaat, BewuSD
