Janette Bessembinder
Je kunt heel veel klimaatdata verzamelen en er prachtige tabellen van maken, maar worden die wel begrepen? Als lector Klimaatgeletterdheid aan de Hogeschool van Amsterdam en adviseur klimaatdienstverlening bij het KNMI denkt Janette Bessembinder na over de beste presentatie van de data.
"Persoonlijke verhalen brengen de data dichterbij."
Wat onderzoek je?
Ik onderzoek of professionals zoals onderzoekers en beleidsmakers data over klimaatverandering op een goede manier gebruiken. Kort gezegd: hun klimaatgeletterdheid. Begrijpen zij de data die wij als KNMI aanleveren en hoe kunnen wij het zo presenteren dat ze er wat aan hebben? Niet iedereen hoeft alles te weten, als ze maar begrijpen wat voor hen relevant is en waar ze betrouwbare informatie kunnen vinden als hun kennis tekortschiet.
Hoe ben je hier terechtgekomen?
Ik heb veel gewerkt in interdisciplinaire projecten en merkte dat sommige begrippen voor de een wat anders betekenden dan voor de ander of dat verschillende disciplines verschillende begrippen hadden voor hetzelfde. Ik verdiepte me in die communicatie en ben bij het KNMI gekomen als adviseur klimaatdienstverlening.
Hoe ziet jouw onderzoek eruit?
We leggen de professionals data voor en testen wat ze eruit halen, of het aanspreekt en wat ze hiermee denken te gaan doen. We experimenteerden bijvoorbeeld door in de gemeente Amsterdam aan de tabellen en grafieken over klimaatverandering persoonlijke verhalen toe te voegen zoals een hoteleigenaar met een groen dak en een bureninitiatief om wateroverlast tegen te gaan. We dachten dat de lezer het KNMI daardoor minder objectief zou vinden, maar het bleek juist prettig dat we meedachten en concrete voorbeelden gaven. Daarom hebben we aan de brochure met klimaatscenario’s voor professionals daarna ook 11 voorbeelden toegevoegd hoe partijen als het RIVM, Rijkswaterstaat of de energiesector onze data gebruiken.
Waarom is jouw onderzoek belangrijk?
Goed gecommuniceerde data helpen goede beslissingen te maken. En beleidsmakers hebben hulp nodig om de maatschappij mee te krijgen en hun maatregelen te verantwoorden. We werken bijvoorbeeld aan een soort template waar zij lokale informatie en voorbeelden aan kunnen toevoegen, zodat ze kunnen laten zien dat klimaatverandering mensen persoonlijk of in directe kring raakt. Denk maar aan familie die de overstromingen in Limburg meemaakte.
We worden vaak gevraagd naar het ‘meest waarschijnlijke’ scenario, maar ik kijk liever naar het ‘meest relevante’ scenario. Ik trek dan de vergelijking met het verkeer. Daar houd je ook niet alleen rekening met het gemiddelde gedrag, je houdt rekening met het afwijkende gedrag. Dat iemand voor je ineens remt, dát is relevant. Dáár moet je je op voorbereiden. Dat geldt ook voor klimaatverandering. Dat besef sijpelt langzaam door.
Wat wil je over 5 jaar hebben bereikt?
Ik hoop dat we dan meer doen tegen klimaatverandering en beter zijn voorbereid op de extremen. Als KNMI helpen we mensen meer in beweging te krijgen door meer persoonlijke verhalen toe te voegen aan onze informatie en we laten beter zien welke acties mensen kunnen ondernemen bij weersextremen.
Wil je meer lezen over het werk van het KNMI of Janette Bessembinder?
