Evenementen op deze locatie

Op 1 februari 2023 organiseren het Watersnoodmuseum en de gemeente Schouwen-Duiveland de 70-jarige Nationale Herdenking van de Watersnoodramp 1953 bij het monument van Gust Romijn, gelegen naast het Watersnoodmuseum. Voor een moment staan we stil en denken we terug aan de gebeurtenissen van 1953 en herdenken we hen die ons zijn ontvallen.

De Nationale Herdenking wordt live uitgezonden door de NOS en Omroep Zeeland. De uitzending begint om 10.45 uur.

Programma:

10.45 uur          Oosterlands Fanfare speelt koraalmuziek

11.00 uur          Herdenkingsplechtigheid met de volgende onderdelen:

• Welkom en aankondiging programma door ceremoniemeester
• Toespraak door burgemeester J. Chr. van der Hoek
• Toespraak minister M. G. .J. Harbers (Infrastructuur en Waterstaat)
• Toespraak Fay de Waal, kinderburgemeester van Schouwen-Duiveland
• Bijdrage nabestaanden Mina Verton en Piet Vreeswijk
• Blazen Taptoesignaal
• Eén minuut stilte
• Zingen coupletten 1 en 6 van het Wilhelmus
• Kranslegging
• Voltooien bloemproject door (basis)schoolleerlingen en vrijwilligers van het Watersnoodmuseum

11.45 uur          Einde plechtigheid

De herdenking is voor iedereen toegankelijk. Voor aanvang krijgen aanwezigen een kopje koffie of thee aangeboden in Het Vijfde Caisson, gelegen naast het Watersnoodmuseum. Na afloop van de Herdenking is er gelegenheid tot een informeel samenzijn.

Parkeren

Bij het Watersnoodmuseum is deze dag onvoldoende parkeergelegenheid. Omdat er veel bezoekers worden verwacht, rijden er tussen 09.30 en 10.30 uur gratis pendelbussen vanaf het parkeerterrein Havenpoort in Zierikzee. Op dit parkeerterrein kunt u gratis parkeren. Ook roepen we belangstellenden op om waar mogelijk samen te rijden.

Op 1 februari 2023 verschijnt het nieuwe boek “Watersnoodramp en Deltawerken vanuit de wolken” met unieke luchtfoto’s van Bart Hofmeester / AeroCamera en Roel Dijkstra i.s.m. het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk. Het eerste exemplaar wordt tijdens het symposium van 1 februari (georganiseerd door het Watersnoodmuseum) overhandigd aan Han Polman, Commissaris van de Koning in Zeeland.

Bart Hofmeester (1921-2001) was een van de pioniers van de commerciële luchtfotografie. Vanaf begin jaren 50 koos hij zo vaak als mogelijk het luchtruim. Vanaf vliegveld Zestienhoven legden hij en zijn bedrijf AeroCamera Nederland van boven vast. En toen kwam de grootste Nederlandse natuurramp uit de twintigste eeuw. Op 1 februari 1953 braken de dijken in het zuidwesten van Nederland door, met 1836 dodelijke slachtoffers als gevolg. De lenzen van Hofmeesters camera’s legden het allemaal vast: de doorgebroken dijken, verwoeste dorpen en kapotgeslagen huizen. In de tientallen jaren die daarop volgden, legde Hofmeester de bouw van Deltawerken vast: Nederlands trotse verdedigingswerk die ervoor moet zorgen dat zo’n ramp nooit meer plaatsvindt. Van de bouwputten van de Oosterscheldekering tot de werkeilanden bij het Haringvliet.

Toen en nu
Hofmeester wist toen al dat zijn werk historische waarde zou krijgen. Hij was zuinig op zijn archief, dat naar schatting twee miljoen foto’s telt. Dit ontzettend waardevolle archief – in het bezit van fotobureau Roel Dijkstra – wordt nu voor het eerst aan het grote publiek getoond. Dit boek is samengesteld door Marc van Velzen, collectiebeheerder bij het Watersnoodmuseum. Afgedrukt op groot formaat zodat de beelden, gemaakt tussen 1953 en 1997, goed tot hun recht komen. Speciaal voor dit boek legde Roel Dijkstra in de zomer van 2022 de actuele situatie van het rampgebied vanuit de lucht vast.

Dit boek vertelt het bijzondere verhaal van de Watersnoodramp en de daaropvolgende verdedigingsstrijd tegen het water. Van de tragische dagen in de winter van 1953 tot de aanleg van de prestigieuze Oosterscheldekering, dit boek biedt een vogelvlucht door deze geschiedenis zoals bijna niemand die ooit heeft gezien.

Het luxe boek wordt uitgegeven door Uitgeverij Watermerk BV, telt 256 pagina’s en heeft 250 foto’s.  Het is te koop via de boekhandel of Uitgeverij Watermerk (www.watermerk.eu).  ISBN 978-90-78388-326. Formaat 290 x 240 mm. Luxe omslag. Winkelprijs € 39,95.

Op 1 februari 2023 is het precies 70 jaar geleden dat Zuidwest-Nederland getroffen door de Watersnoodramp. Het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk organiseert die dag een herdenking in samenwerking met de gemeente Schouwen-Duiveland en het symposium “70 jaar terug- & 70 jaar vooruitkijken”. Om kinderen bewust te maken van deze ramp en te stimuleren na te denken over wat wij met elkaar kunnen doen om herhaling van zo’n ramp in de toekomst te voorkomen, brengt Lionsclubs Nederland, na afloop van het symposium, bij het museum enkele honderden kinderen op de been voor een toekomstgerichte actie. Zij zullen met elkaar een levende dijk vormen met een toekomstgerichte boodschap: “The Future is Now. Houd het land veilig tegen het water. Leef duurzaam!”

Nederland heeft zich sinds het gereedkomen van de Deltawerken effectief gewapend tegen het zeewater. Maar met de stijgende zeespiegel als gevolg van klimaatverandering is de vraag voor hoe lang. Onder andere kennisinstituut Deltares heeft vastgesteld dat deze eeuw ingrijpende scenario’s moeten worden gevolgd om Nederland veilig te houden. De beste manier om veilig te zijn, is het tegengaan van de opwarming van de aarde en daarmee de stijging van de zeespiegel. Dat kunnen we uiteindelijk alleen bereiken door duurzamer te leven en de CO₂-uitstoot te verminderen. Daarom deze actie voor en door kinderen.

Lionsclubs zetten zich vrijwillig in om anderen te helpen. Met 1,4 miljoen leden zijn zij al meer dan 100 jaar wereldwijd actief. Nederland kent meer dan 400 clubs met ruim 10.000 Lions. Iedere Lionsclub zet zich in voor goede doelen, zoals diabetes, slechtziendheid, honger, duurzaamheid en kinderkanker.

De kinderen die aan de actie deelnemen, zijn afkomstig van scholen en uit gemeenten in de wijde regio rond Ouwerkerk. Leden van verschillende Lionsclubs, vooral uit het Zuidwesten van Nederland, zullen de kinderen bij deze actie begeleiden. Uit een aantal Zeeuwse gemeenten zullen kindercolleges en kinderburgemeesters aan de actie deelnemen.

Jongeren hebben de toekomst. Het Watersnoodmuseum wil herinneren, leren en vooruitkijken en hierbij mag de doelgroep scholieren/jongeren niet ontbreken. Wij vinden het belangrijk om de jongeren mee te geven wat er zich heeft afgespeeld op 1 februari 1953, hoe het er vandaag de dag voor staat als het gaat om water, klimaatverandering en zeespiegelstijging, en wat zij hierin zelf kunnen bijdragen.

Om die reden organiseert het Watersnoodmuseum op 2 februari 2023 een Jongerendag voor de groepen 7 en 8 uit het basisonderwijs. Het belooft een dag te worden met indrukwekkende en sprekende verhalen over het verleden en het heden, zaadjes die geplant worden en vooral impact!

Het programma

• 8.45      Inloop.
• 9.00      Welkom door onze presentator Steffen Brinkhaus.
• 9.05      Commissaris van de Koning in Zeeland, Han Polman, heet alle leerlingen welkom en opent officieel de Jongerendag. Hij vertelt waarom het van belang is dat we 70 jaar terug- en 70 jaar vooruitkijken deze dagen.
• 9.10      Mina Verton was 12 jaar toen zij de Watersnoodramp 1953 meemaakte. Ze overleefde de ramp ternauwernood. Ze heeft de nacht doorgebracht met haar vijfjarige zusje op een drijvend vlot in het ijskoude water. Mina deelt haar verhaal tijdens de jongerendag.
• 9.25      Het inspirerende verhaal van Wiebe Wakker. Hij reisde met een elektrische auto van Nederland naar Nieuw-Zeeland in 3,5 jaar tijd. Hij gebruikte zijn reis als een onderzoek naar wat duurzaamheid is. Hij bezocht veel duurzame initiatieven en interviewde mensen over de uitdagingen en de oplossingen die voorhanden zijn voor het klimaatprobleem.
• 9.50      Onder leiding van Young Impact gaan we in kleinere groepen aan de slag. Young Impact gelooft: hoe jonger je start met impact maken, hoe meer effect het heeft op de langere termijn. Dit komt omdat jongeren tussen de 10-12 jaar juist bezig zijn met hun identiteitsontwikkeling. Na een inspirerende start, worden de leerlingen op enthousiasmerende wijze uitgedaagd om hun impacttalent te ontdekken, activeren en te versterken met Young Impact. Waar ben jij goed in, wat vind je belangrijk en hoe kun je dit inzetten om in actie te komen voor een mooiere wereld? Young Impact zet interactieve werkvormen in en gaan écht het gesprek aan over persoonlijke ontwikkeling. Aan het einde van de dag hebben alle jongeren een actieplan waar zij mee aan de slag kunnen.
• 12.00    Om de dag helemaal positief af te sluiten gooien we samen met Dj Reza Geleedst en Young Impact onze laatste energie eruit op muziek, we gaan namelijk dansen voor het klimaat!
• 12.15    Einde van de Jongerendag (mogelijkheid tot meenemen van lunchpakketje)

Jongeren zijn de toekomst. Daarom organiseert het Watersnoodmuseum in navolging op de 70-jarige herdenking jongerendagen, waarin we 70 jaar terug-, maar ook 70 jaar vooruitkijken.
Tijdens het programma luisteren de leerlingen naar verhalen van ooggetuigen van 1953 en recentere watersnoden. Vervolgens leren de deelnemers tijdens het jongerendebat meer over in gesprek gaan over de toekomst van hun leefomgeving. Ook zijn er diverse activiteiten in het museum met de ClimateStreamers, waarin we positieve klimaatgewoonten verzamelen. De dag wordt feestelijk afgesloten met ‘dansen voor het klimaat’ door Young Impact en DJ Reza Geleedst.

Het programma:

• 8:45 uur     Inloop
• 9:00 uur     Welkomstwoord door dagvoorzitter Steffen Brinkhaus
• 9:10 uur     Het verhaal van ooggetuige Ria Geluk. Zij vertelt over hoe zij de nacht van 1 februari 1953 heeft overleefd.
• 9:25 uur     Benjamin (16) raakte zijn vriendin kwijt tijdens de overstroming in België in 2021. Hij vertelt hoe deze gebeurtenis ervoor heeft gezorgd dat hij zich juist nog meer inzet voor het klimaat.
• 9:35 uur    Toespraak van dagvoorzitter Steffen Brinkhaus
• 9:45 uur    Opsplitsen in twee groepen in twee workshops simultaan:
  1) Speurtocht naar positieve klimaatgewoonten in het Vierde Caisson.
  2) Jongerendebat over de toekomst van de leefomgeving met betrekking tot klimaatverandering en zeespiegelstijging
• 10:45 uur  Wisselen groepen
• 11:45 uur  Dansen voor het klimaat met een hype up van Young Impact en muziek van DJ Reza Geleedst.
• 12:30 uur  Einde jongerendag. Mogelijkheid tot het meenemen van lunchpakketje.

Download hier het hele programma

Zaterdag 4 februari 2023 opent het Watersnoodmuseum van 10.00 uur tot 17.00 uur gratis haar deuren voor bezoekers. Tijdens deze Open Dag is er in zowel het museum, in het naastgelegen Vijfde Caisson en in twee grote tenten een uitgebreid activiteitenprogramma. Van lezingen en workshops tot live muziek en toneelvoorstellingen. Diverse partners van het museum verzorgen een stand en/of presentaties. Voor kinderen tussen 7 tot 12 jaar is er een apart programma.

ACTIVITEITEN

Caisson 1 t/m 4 Watersnoodmuseum

Toneelvoorstellingen

Geschreven door: Nelleke Tamerus

Gespeeld door: Tess van Dam, Yolanda Smits, Wilco de Valk, Mels Hoogenboom

Tijd: 10.00-17.00 uur (met af en toe een pauze voor de acteurs)

Na de ramp werden houten woningen geschonken door landen als Zweden, Noorwegen, Denemarken. In het museum staat zo’n geschenkwoning opgebouwd. Acteurs brengen deze woning tot leven. Coba en haar 12-jarige dochter Janny zijn thuis op de open dag. Loop gerust naar binnen. Zij vertellen u over hun leven in de nieuwe woning. Heimwee naar wat was en blijdschap over deze nieuwe start.

Ook zijn er acteurs te vinden bij de grote machines in caisson 3. Snel na de ramp werd begonnen met herstelwerkzaamheden. De gaten in de dijken moesten worden gedicht. Het was vechten tegen het water. Er was geen draaiboek, geen autoriteit die overzicht had. Met doorzettingsvermogen en veel goede wil werden de handen uit de mouwen gestoken. Maar door miscommunicatie en beslissingen uit eigenbelang ging niet alles van een leien dakje. Luister maar naar Jaap en Bram, zij rusten juist even uit van hun gezwoeg tegen het water.

Live muziek

Door: saxofoon kwartet

Tijd: 10.30-11.00 uur & 11.30-12.00 uur

Diverse activiteiten

Tijd: 10.00-17.00 uur (doorlopend)

• Radiozendamateurs
• Interactieve waterbakken van NIOZ & Watersnoodmuseum
• Waterschap: Korte workshops Water Werkers # junior
• Nationaal Park Oosterschelde
• Reddingsbrigade: verschillende activiteiten & elk heel uur van 11.00-16.00 uur: Communicatie speurtocht voor kinderen in caisson 1
• Registratie van het Watersnoodmuseum: mogelijkheid om objecten en verhalen over de Watersnoodramp te schenken
• Kleurwedstrijd
• Wedstrijd ‘Caisson hengelen’
• Vrienden van het Watersnoodmuseum
• (Kinder)boeken signeren: Teuntje den Haan ‘Een muur van water’ en Marthe Jongbloed ‘Gevaarlijk water’
• Spelsessies ‘Ruimte voor de rivier’

 Grote tent (links)

 Optreden Bruinisser Visserskoor

Tijd: 11.00-11.30 uur & 12.00-12.30 uur

Slotconcert Forces of the Sea

Door: Projectorkest Schouwen-Duiveland

Tijd: 15.30-17.00 uur

Forces of the Sea is een muziektheaterproductie rondom het thema ‘Klimaatverandering’. Het publiek wordt meegenomen op een klimaatreis door verleden, heden en toekomst. Hoe weer en klimaat precies met elkaar verweven zijn, zal worden toegelicht door RTL-weervrouw Marjon de Hond. Samen met acteur Mels Hoogenboom gaat zij voorop in de reis langs die plaatsen waar de klimaatinvloeden het meest zichtbaar zijn. De muziek van deze voorstelling wordt verzorgd door Harmonievereniging Nut & Uitspanning uit Zonnemaire. Het projectorkest bestaat uit leden van N&U en andere muzikanten afkomstig uit Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant. Zangeres Eline van der Wilt zal samen met het orkest o.a. het prachtige ‘Mag Ik Dan Bij Jou’ vertolken. De algehele leiding is in handen van dirigent Arjan Muller.

Kleine tent (rechts)

Diverse activiteiten

Tijd: 10.00-17.00 uur (doorlopend)

• Workshop bolus maken
• Ophaalpunt boek ‘Drieënvijftig opgediepte verhalen over de ramp van ‘53’. Deze uitgave van Wereldregio en Watersnoodmuseum is gratis voor alle 70-jarigen wonend op Schouwen-Duiveland op vertoon van legitimatie.
• Bakproducten
• Ontmoet de kaasboer Teun Biemond. Luister naar zijn persoonlijke verhaal achter het museumstuk het koffertje van Teun.
• Verkoop van vers gemaakte soepen door Het Vijfde Caisson

KINDERPROGRAMMA

Waterzaal Het Vijfde Caisson

Kinderprogramma

Tijd: 11.00-16.00 uur

Doorlopend vinden er verschillende kinderactiviteiten plaats. Zo is er een verhalen verteller, kunnen kinderen mee doen met een quiz en is er een activiteit ‘koffer vol verhalen’. Het programma is geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar.

LEZINGEN

Groepszaal caisson 1

Opening tentoonstelling: Herdenking in Delfts blauw

Tijd: 10.00-10.15 uur

Ik ben van 1953: Verhalen en objecten uit afleveringen Omroep zeeland

Door: Marc van Velzen en Mirjam van Wouw

Tijd: 10.30-11.00 uur

Het Watersnoodmuseum ging samen met Omroep Zeeland op reis door het rampgebied, zoekend naar voorwerpen die aan de Watersnoodramp van 1953 herinneren. Veel ooggetuigen en nabestaanden deelden hun verhaal bij de ‘Ik ben van 1953’-bus. Bijzondere voorwerpen met een verhaal over de ramp zijn terug te zien in de tentoonstelling ‘Ik ben van 1953’, die vanaf februari 2023 te zien is.

Dorp, stad en Land en hun onderzoek naar de geschenkwoningen

Door: mevr. ir. Aimée de Back

Tijd: 11.15-11.45 uur

Boekpresentatie ‘Een muur van water’

Door: Teuntje de Haan

Tijd: 12.00-12.30 uur

Zelfs na 70 jaar geeft de ramp nog geheimen prijs. Teuntje de Haan vertelt over de Watersnoodramp en over de ontdekking die ze deed na de verschijning van haar boek Een muur van water. Bij de signeersessie geeft ze een uniek geschenk.

Lezing NIOZ: Lessen uit ons verleden voor de waterveiligheid van de toekomst

Door: Tjeerd Bouma

Tijd: 12.45-13.15 uur

We staan in Nederland voor een grote uitdaging: hoe blijven we veilig als zeespiegelstijging gaat versnellen? Zijn we nu op de goede weg, of zijn er slimmere manieren om in de toekomst veilig te blijven? En zijn er uit ons verleden lessen te leren voor de toekomst? We kijken terug op de ontstaansgeschiedenis van Zeeland, en rampen zoals de Kerststorm van 1717 en de Watersnoodramp van 1953, om te praten over de veiligheid van onze toekomst.

Project markeren stroomgaten 1953

Door: Koos Hage

Tijd: 13.30-14.00 uur

In de ‘Atlas van de Watersnood 1953’ worden alle stroomgaten – de gaten in de zeedijken die zo diep uitgesleten waren dat het water er dag en nacht in en uitstroomde – in beeld gebracht. Deze bressen waren het moeilijkst te dichten. Op Schouwen-Duiveland werd het gat bij Ouwerkerk als laatste in het hele rampgebied gesloten. Hier in het Watersnoodmuseum zijn we op de plaatst waar dit stroomgat SD14 op 6 november 1953, om een paar minuten voor middernacht met de caissons waarin we nu zitten, gesloten. Om voorstelbaar te maken waar al die diepste gaten zaten, 96 in totaal van Sluis tot op Texel en van Goeree-Overflakkee tot Nieuwendijk, worden ze bovenop de dijken gemarkeerd.  In de presentatie wordt het project toegelicht.

Lezing KNMI: Klimaatverandering en stormvloeden

Door: Andreas Sterl

Tijd: 14.15-14.45 uur

Door de uitstoot van broeikasgassen veranderd het klimaat. Het wordt warmer, hevige regenval wordt sterker, en het ijs verdwijnt. Wat merken we er nu al van, en wat staat ons in Nederland nog te wachten? Zullen stormen, en als gevolg ervan stormvloeden, sterker worden? Of valt het wel mee?

Deze lezing geeft achtergrondinformatie over klimaatverandering en wat die voor Nederland betekent.

Lezing: De voorspeller van de ramp?

Door: Jaap Schoof

Tijd: 15.00-15.30 uur

Tijdens deze lezing wordt het verhaal van Waterstaatkundige Johan van Veen (1893-1959) verteld. Hij heeft voor en na de ramp veel betekend voor de waterveiligheid van de Zuidwestelijke Delta en wordt ook wel gezien als de ‘vader van het Deltaplan’.

Boekpresentatie ‘Een muur van water’

Door: Teuntje de Haan

Tijd: 15.45-16.15 uur

Zelfs na 70 jaar geeft de ramp nog geheimen prijs. Teuntje de Haan vertelt over de Watersnoodramp en over de ontdekking die ze deed na de verschijning van haar boek Een muur van water. Bij de signeersessie geeft ze een uniek geschenk.

Auditorium Het Vijfde Caisson

Boekpresentatie van Gevaarlijk water

Door: Marte Jongbloed

Tijd: 13.00-13.30 uur

Ontmoet de makers en de hoofdpersonen van ‘de vermisten van ’53’

Tijd: 14.00-15.00 uur

‘De vermisten van ’53’is een nieuwe podcastserie van de PZC en het AD. Tijdens deze bijeenkomst komen de makers en de hoofdpersonen van de podcast ‘De vermisten van ’53’ bij elkaar. In deze unieke setting vragen verslaggevers alles wat je nog wilde weten nadat je de podcast hebt beluisterd.

Lezing: DNA-verwantschapsonderzoek Watersnoodramp

Door: Hans Geldof  (Forensisch  onderzoeker – Politie)  en Carla van Dongen (DNA-specialist – verwantschapsonderzoek- NFI)

Tijd: 15.00 -15.30 uur

De presentatie gaat over het DNA-onderzoek,  dat uitgevoerd wordt met de bedoeling om de graven  met een onbekend slachtoffer van de watersnoodramp, waarvan ‘men ‘ nog steeds niet weet, wie dit slachtoffer is,  een naam  hierbij te zoeken.  Om de naam / identiteit te kunnen achterhalen, is er DNA nodig – zo mogelijk – van de eerste  en/of  de tweede generatie familieleden van de nog vermiste persoon van de ramp. De kans op het bij elkaar passen van een naam van de vermiste persoon en de verkregen DNA  is bij deze  groep het grootst.

Boekpresentatie van Gevaarlijk water

Door: Marte Jongbloed

Tijd: 16.00-16.30 uur

Forces of the Sea is een muziektheaterproductie rondom het thema ‘Klimaatverandering’.

In een ruim anderhalf uur durende voorstelling wordt het publiek meegenomen op een klimaatreis door verleden, heden en toekomst.

Dat weer en klimaat onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, is afgelopen jaren wel duidelijk geworden met extreme droogte, zware regenval, bosbranden en overstromingen. Hoe weer en klimaat precìes met elkaar verweven zijn, zal worden toegelicht door niemand minder dan RTL-weervrouw Marjon de Hond.  Samen met acteur Mels Hoogenboom gaat zij voorop in de reis langs die plaatsen waar de klimaatinvloeden het meest zichtbaar zijn.

De muziek van deze voorstelling wordt verzorgd door Harmonievereniging Nut & Uitspanning uit Zonnemaire. Speciaal voor deze gelegenheid is een projectorkest samengesteld dat, naast de leden van N&U, bestaat uit muzikanten afkomstig uit Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant. Zangeres Eline van der Wilt zal samen met het orkest o.a. het prachtige ‘Mag Ik Dan Bij Jou’ vertolken.

De muziek zal ondersteund worden door het vertonen van indrukwekkende en indringende beelden.

De algehele leiding is in handen van dirigent Arjan Muller.

Forces of the Sea is een muziekstuk voor harmonieorkest dat in 2017 in opdracht van Nut & Uitspanning werd geschreven door de Nederlandse componist Leon Vliex. In februari 2018 ging deze compositie in wereldpremière in het Watersnoodmuseum door N&U (zie clip verderop/Learn more). Uiteraard zal deze compositie in de editie van 2023 niet ontbreken.

Forces of the Sea vindt plaats tijdens de Open Dag van het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk, op zaterdag 4 februari 2023.

Aanvang 15.30 uur; de toegang is gratis.