Augustus 2023 – Groene bedrijfspraat vaak misleidend

Bedrijven misleiden consumenten met onjuiste of onduidelijke claims over hoe duurzaam ze zijn. Dat blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De onafhankelijke toezichthouder gaat helpen om de ‘groene praatjes’ te ontrafelen. Met name in de vervoersector doen bedrijven zich volgens Edwin van Houten van de ACM veel duurzamer en groener voor dan ze in werkelijkheid zijn.

Luchthaven Schiphol bus 137 van het type BYD K9 tijdens Busworld te Kortrijk. De BYD K9 is een elektrische autobus van de Chinese fabrikant BYD (Build Your Dreams). Foto: Jan Oosterhuis – CC BY-SA 3.0

Vaag
Duurzaamheid speelt volgens Van Houten absoluut mee in de keuze van de consument voor een bepaald product. Alleen wordt diezelfde consument dan bestookt met claims als ‘groen onderweg’. En dat is, zo stelt Van Houten, minder geloofwaardig dan concrete uitspraken als ‘deze vrachtwagen rijdt 100 procent elektrisch’. Via de campagne ‘Groene praatjes’ wil de ACM bereiken dat de consument kritisch gaat kijken naar de groene claims.

Dat doet Greenpeace al jaren volgens directeur Andy Palmen. Zijn conclusie is dat heel wat bedrijven geldelijk gewin belangrijker vinden dan duurzaamheid en het zorgen voor een schone en veilige omgeving. De overheid weet dat, maar pakt het probleem onvoldoende aan. Palmen: “In Groningen bleek winst uit gaswinning belangrijker dan veilig wonen. Rond Tata Steel in IJmuiden worden mensen doodziek, en Chemours komt al jarenlang weg met gevaarlijke uitstoot van PFAS. De overheid rent er achteraan, maar is de grip kwijt.”

Als Palmen over een toverstokje zou beschikken zou hij als eerste het stikstofprobleem oplossen. “Het land is al jaren in rep en roer, maar er gebeurt te weinig. Daar kan de natuur niet op wachten.” Palmen pleit voor het invoeren van een CO2-belasting voor alle grote vervuilers. “Pas de recentste luchtkwaliteitsnormen toe. Zonder uitzonderingen. En steek meer geld in handhavingsdiensten zodat ze echt op kunnen treden. Als bedrijven niet schoon kunnen produceren, moeten ze dicht.”

DuPont/Chemours Dordrecht, foto: treinfoto - Public domain

Radicale omslag
Volgens voorman van de Klimaatraad Jan Willem Erisman is een veel bredere radicale omslag nodig. Niet alleen in het bedrijfsleven, maar ook onder burgers. Minder consumeren – in de breedst mogelijke zin van het woord – is een must en iedereen een eigen auto is voor hem niet meer vanzelfsprekend, Ook niet als het allemaal elektrische auto’s zijn. “Elke benzinewagen inruilen voor een stekkerauto betekent ook doorgaan met hetzelfde systeem,” aldus Erisman.

Elektrisch rijden blijft volgens de ‘stikstofprofessor’ mogelijk wel de beste optie voor het platteland, maar in de Randstad is overstappen op gedeeld en openbaar vervoer volgens hem een veel beter idee. Hoewel Erisman boude taal bezigt, zegt hij niet te willen doemdenken. “Dat we ten onder gaan is natuurlijk niet zo. Angst is geen goede raadgever. Er is nog voldoende tijd, maar we moeten wel aan de slag.”

“Iedereen richt zich nu op 2030. Wil je naar klimaatneutraliteit in 2050 dan moet je echt dingen anders doen. Bij alle investeringen die je doet moet je ook aan 2050 denken. Er moet meer aandacht komen voor energiebesparing. Alles wat je niet hoeft te produceren is meegenomen. Wij gaan bekijken hoe burgers minder kunnen consumeren. We moeten echt snel door met klimaatbeleid. Wil je die klimaatneutraliteit halen in 2050, dan moeten we nu samen werken aan verandering van het systeem.”

Fietskoerier, foto: ProfDEH - Original photograph - CC BY-SA 3.0

Recyclen
Ondertussen gaat de technische ontwikkeling van onder meer elektrische auto’s gestaag door. Het Chinese megabedrijf Build Your Dreams (BYD) heeft de Blade Battery ontwikkeld en die zou steviger, veiliger en goedkoper zijn dan de accu’s die nu doorgans in elektrische auto’s worden gebruikt en deze zijn bovendien kobaltvrij. Het Amerikaanse Tesla gebruikt de nieuwe batterijtechniek in de model Y. Christoph Starzynski van Mercedes-Benz heeft net als BYD alle vertrouwen in een gezonde toekomst van de elektrische auto. Hij meldt grote vooruitgang op het gebied van recycling. “Het is nu al mogelijk om meer dan 96 procent van de batterijpakketten uit elektrische auto’s te herverwerken. Zo kunnen we de schaarse grondstoffen in accu’s opnieuw gebruiken.” Waarvan akte.

Bronnen: pzc, nos.nl, NRC>Klimaat, nu.nl, rvo.nl

Deel dit bericht