April 2021 – Energietransitie ‘nieuwe Deltawerken’
500 kV drie fase transmissielijnen, foto: Varistor60 – CC BY-SA 4.0
Een op de drie straten moet open, tienduizenden kilometers leiding moet worden gelegd en er moet ruimte komen voor zonne- en windparken. Om voor 2050 een klimaatneutraal energienetwerk aan te kunnen leggen is ruim 100 miljard euro nodig. De energietransitie is een kostbare monsterklus en als we niet snel beginnen redden we het niet volgens de netbeheerders. ‘We staan voor de nieuwe Deltawerken.’
Steeds meer stroom wordt duurzaam opgewekt met behulp van zonnepanelen en windmolens. Sinds begin dit jaar wordt volgens de website energieopwek.nl record na record verbroken als het gaat om de productie van groene stroom. Op tweede Paasdag was naar schatting 60 procent van alle elektriciteit afkomstig van groene energiebronnen. ‘Het geeft duidelijk aan dat we op dit moment in Nederland grote stappen maken met de verduurzaming van onze stroomvoorziening’, zegt Martien Visser van Energieopwek.nl.
Volgens Manon van Beek, bestuursvoorzitter van netbeheerder Tennet is een van de consequenties van die ‘grote stappen’ dat het energienetwerk stevig aangepakt dient te worden. ‘Dat een uitbreiding nodig is, is zeker. Alleen al het elektriciteitsverbruik zal in alle scenario’s verdubbelen tot 2050.’ Ook internationaal groeit duurzame stroom flink volgens een rapport van internationaal agentschap voor hernieuwbare energie Irena.
Maar wat als het niet waait, bewolkt is en de vraag naar elektriciteit piekt? Dan zit er volgens de netbeheerders weinig anders op dan zo’n 25 op groen gasgestookte elektriciteitscentrales te bouwen om toch voldoende stroom te kunnen leveren. Hetgeen de vraag opwerpt waar deze dan moeten komen. Dat geldt trouwens ook voor windmolens en zonneparken. De groeiende weerstand tegen vooral grootschalige windmolenparken of zonnepanelenweides maakt het vinden van een geschikte locatie vaak lastig.
Waterstoffabriek
Ondertussen maakt waterstof als duurzame en schone brandstof steeds meer opgang. Tachtig bedrijven hebben zich verenigd in Koplopers Nederland met als doel concrete stappen te zetten om te zorgen dat Nederland de klimaatdoelstellingen gaat halen. Waterstof neemt daarbij een prominente plaats in. Dit tot genoegen van Diederik Samson, kabinetschef van Eurocommissaris Frans Timmermans. ‘Bij wind- en zonne-energie heb je pieken en dalen in de productie. Als je meer elektriciteit produceert dan er vraag is, kun je de overtollige stroom gebruiken om waterstof te maken. De waterstof kan dan weer omgezet worden in stroom als er te weinig zon- en windstroom is’, aldus Samson. ‘En waterstof is ook een vervanger voor aardgas, olie of kolen.’
De Deense energiereus Ørsted wil in Zeeland een gigantische fabriek – naar verluidt zelfs de grootste ter wereld – bouwen voor groene waterstof. Ørsted steekt zijn nek ver uit om de industrie in de havens van North Sea Port klimaatbestendig te maken. Ambitieus, want de vraag naar waterstof is enorm in genoemd havengebied.
Ørsted wil de fabriek op groene stroom laten draaien en gaat deze daarom direct koppelen aan een nog te bouwen windpark op de Noordzee. Dat windpark moet jaarlijks minstens 2 gigawatt – voldoende om jaarlijks drie miljoen huishoudens van duurzame stroom te voorzien – opbrengen. De bouw van de nieuwe fabriek gaat werk opleveren voor onderaannemers en toeleveranciers. Het grotere plaatje is dat bedrijven toekomstbestendiger worden.
Kleding schadelijk
Opmerkelijk is de ontdekking van deskundige op het gebied van klimaatbeleid Joop Hazenberg. Hij ontdekte tijdens het schrijven van een boek over de concrete keuzes die consumenten kunnen maken om klimaatverandering tegen te gaan, dat kleding een gigantisch klimaatprobleem veroorzaakt. ‘Kleding is een groot onderdeel van alles wat we gebruiken. Ik noem het de derde levensbehoefte. Eerst heb je voedsel nodig, dan een dak boven je hoofd en daarna komt kleding.’
Het schadelijke van kleding zit vooral in de productie ervan. Voor het produceren en verwerken van katoen is veel landbouwgrond en water nodig, voor polyester olie. Vervolgens moet de kleding getransporteerd worden. ‘In ons geval vervoer van lagelonenlanden naar Nederland. Dan wordt het gedragen, gewassen en gestreken, wat ook weer veel energie kost. En bij het wassen van polyester komen bovendien microplastics vrij die weer in de oceanen terecht komen. En vervolgens wordt de kleding afgedankt. Een deel daarvan gaat naar de kringloop, een deel wordt gerecycled, en dat gaat dus weer op transport’. Kort samengevat: Kleding is ‘het nieuwe plastic’.
Bronnen: PZC, nos.nl, NRC>Klimaat, Volkskrant, energieopwek.nl
