Mei 2021 – Grote vervuiler moet uitstoot halveren

Shell tankstation, foto: © CEphoto, Uwe Aranas CC BY-SA 3.0

Shell moet de CO2-uitstoot die het veroorzaakt met 45 procent omlaag brengen. Dat is de uitkomst van een door onder anderen Milieudefensie, Greenpeace en 17.000 burgers tegen ‘s werelds grootste gas- en oliebedrijf aangespannen rechtszaak. ‘Dit is echt geweldig nieuws en een gigantische overwinning voor de aarde, onze kinderen en voor ons allemaal’, reageert Milieudefensie-directeur Donald Pols op de rechterlijke uitspraak. Shell – dat zegt al heel veel te doen aan verduurzaming en vergroening – is teleurgesteld.

Het vonnis van de rechtbank is een wereldwijd unicum. Nooit eerder verplichtte een rechtbank een groot oliebedrijf tot meer actie tegen de uitstoot van broeikasgassen. Die uitstoot draagt bij aan de opwarming van de aarde en daar moet Shell iets aan doen, vinden de rechters. ‘De uitspraak kan verstrekkende gevolgen hebben voor de groei van Shell en voor investeringen om fossiele brandstoffen die het nu mogelijk zal moeten nalaten’, erkent de rechtbank. ‘Het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering rechtvaardigt echter dat soort offers’, oordeelt de rechtbank.

De uitspraak is gebaseerd op het principe dat een bedrijf maatschappelijk zorgvuldig moet handelen. Dat betekent in dit geval dat Shell moet zorgen dat zijn beleid gericht is op het voorkomen van klimaatverandering. Want, zo wordt geredeneerd, klimaatverandering heeft grote gevolgen voor de wereldbevolking en de mensenrechten. Een veilig en ongestoord familieleven is een van die mensenrechten, en dat komt in het geding als mensen moeten vluchten voor overstromingen of extreme droogte.

Machtsmiddel
Milieudefensie heeft na de overwinning op Shell de smaak te pakken en wil nu ook met onder anderen staalproducent Tata Steel, chemisch bedrijf Chemelot, Dow Benelux, Eneco, Vattenfall en Akzo Nobel gaan praten over het terugdringen  van de uitstoot van broeikasgassen. Wie weigert krijgt een rechtszaak aan de broek. Milieudefensie-directeur Donald Pols: ‘Met de uitspraak van de rechter hebben we een machtsmiddel waardoor een bedrijf iets gemakkelijker naar ons gaat luisteren. Het heeft onze voorkeur om niet naar de rechter te gaan. Een goed gesprek heeft altijd onze voorkeur.’ De Zeeuwse Milieu Federatie voelt niet zo veel voor juridische stappen tegen grote vervuilers. ‘We zien meer in samenwerking’, reageert Zmf-directeur Ira von Harras op de rechterlijke uitspraak met betrekking tot Shell. ‘Ik zie het vonnis als een steun in de rug, maar wij voeren al geruime tijd constructief overleg met Portiz, de Zeeuwse vereniging van industriële, logistieke- en havenbedrijven om te komen tot een reductie van de CO2-uitstoot. Het ambitieniveau van bedrijven in Zeeland is groot om de doelen van het Parijse klimaatakkoord te bereiken.’

Shell tankstation te Mijnsheerenland in de jaren '70, foto: Juvarra - CC BY-SA 3.0

Elektrische 50-tonner
Ondertussen gaat de ontwikkeling van elektrisch rijden gestaag verder. Een grote doorbraak laat nog op zich wachten, maar er worden ook successen geboekt. Met name de verbetering van accu’s gaat sneller dan gedacht en dat biedt perspectief. Alom werd tot voor kort nog gedacht dat er nooit een volledig elektrische zware vrachtwagen zou komen. Het accupakket zou zo groot en zwaar zijn dat er nauwelijks iets over zou blijven voor lading.

Alle voorspellingen ten spijt blijkt het wel degelijk mogelijk. Het Oosterhoutse bedrijf Emoss heeft een omgebouwde 50-tons Daf-truck in gebruik genomen om onder andere supermarkten van Plus in Rotterdam te bevoorraden. De dieselmotor is eruit gehaald en vervangen door elektromotoren en batterijen. Het is een volwaardige 50-tons-combinatie. Een primeur voor niet alleen Nederland maar zelfs Europa. De actieradius is weliswaar slechts 150 kilometer, maar voor stadsvervoer is dat geen probleem.

Peilschaal op de graansilo te Zierikzee, foto: www.bewusd.nu

Peilschaal
In de categorie opmerkelijk valt project Act as one, waarin onder meer het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk, scholenkoepel Obase, Stichting BewuSD en bezorgde inwoners van Schouwen-Duiveland de krachten hebben gebundeld. Act as one wil met het aanbrengen van een 40 meter hoge peilschaal op de graansilo in Zierikzee aandacht vragen voor de klimaatcrisis.

Naast dit metershoge landmark wordt ook nog een spectaculaire videoclip gemaakt met muziek van het Zeeuws Orkest en de Zeeuwse band Peer. In september wordt met een live-animatie – waar 2000 mensen aan meedoen – op een veld aan de Gouwepoort het project extra kracht bijgezet. De makers hopen Act as one in november te kunnen presenteren aan de wereldleiders op de klimaatconferentie COP26 in Glasgow. Doel: mensen aan het denken zetten en bewust maken van de klimaatcrisis.

Bronnen: PZC, nos.nl, NRC>Klimaat, Pointer, nu.nl, BewuSD

Deel dit bericht