April 2022 – Snellere stop kolen, olie en gas bepleit

De tijd dringt. Het bestaande klimaatbeleid is volstrekt onvoldoende en we moeten als de wiedeweerga stoppen met het gebruik van kolen, olie en gas. Dat is de niet mis te verstane boodschap van het VN-klimaatpanel IPCC. ‘Het is niet voldoende om, zoals nu, op zoek te gaan naar de goedkoopste middelen om de uitstoot te verminderen. Er is echt een systeemverandering nodig.’ zegt Helen de Coninck, een van de vijf Nederlandse wetenschappers die aan het alarmerende IPCC-rapport heeft meegewerkt. ‘We moeten ons anders gaan gedragen.’

Ze geeft als voorbeeld het vervoer in steden. ‘Het is niet genoeg om de acht miljoen auto’s die nu in Nederland rijden te vervangen door acht miljoen elektrische auto’s. De productie daarvan levert ook weer uitstoot op.’ In plaats daarvan moet in de visie van De Coninck het automatisme om in de eigen auto te stappen verdwijnen. ‘Wat kunnen we lopen, fietsen, steppen, met de tram, met een deelauto? Hoe kunnen we onze goederen anders vervoeren?’

Veel wetenschappen maken zich grote zorgen over de staat van het klimaat. Ze gaan zelfs – onder het motto ‘Ongemakkelijk, maar het moet’ – de straat op om met demonstraties in onder meer Den Haag, Madrid en Berlijn aandacht te vragen voor klimaatverandering en de gevolgen daarvan.

Tijdens een door duurzaamheidsorganisatie Urgenda georganiseerde discussiebijenkomst wordt benadrukt dat Nederland zich voor moet bereiden op een flinke zeespiegelstijging. Maar niet door steeds maar weer de dijken te verhogen.

Dubbele dijken
Hoogleraar Pier Vellinga pleit voor een andere aanpak. ‘Dijken verhogen is goed, maar niet genoeg. Het is essentieel dat dijken niet doorbreken. Er mag wel water overheen komen. Dat overleven we wel. Dan staat het water tot aan de vensterbank en niet tot het dak.’ Vellinga pleit voor de aanleg van dubbele dijken. Als achter de zeedijk nog een tweede – lagere – dijk wordt aangelegd kan de schade bij een onverhoopte overstroming de schade worden beperkt.
Het tussenliggende gebied zouden boeren kunnen gebruiken voor zilte teelten. En, redeneert Vellinga, als je dan ook nog water binnen zou laten, kun je dat tussengebied langzaam kunnen laten opslibben. ‘Dat is mijn boodschap voor Zeeland. Maak het inherent veilig door een tweede dijk. Er zijn prachtige kansen voor Zeeland om ook in 2100 aantrekkelijk én veilig te zijn. Maar dan moet je wel nu beginnen.’

Houtbouw
Duurzaamheid vergt creativiteit en het lef om anders te denken en te doen. Dat geldt ook in de bouwwereld waar beton, staal en baksteen nog steeds de boventoon voeren terwijl het gebruik van hout veel duurzamer is volgens Gerben Kuipers, directeur van de Noordereng Groep. ‘Hout is vele malen lichter dan beton en dus makkelijker te transporteren. Er is minder energie nodig om het te bewerken, waardoor we het makkelijker uit elkaar kunnen halen. Wil je en keer een muur weghalen, dan hoef je hem niet te slopen maar kun je hem demonteren en elders weer gebruiken.’

De opmars van elektrisch aangedreven personen- en vrachtvervoer gaat ondertussen gestaag verder. Geordie Kooiman, adviseur Public Affairs van de ANWB, verwacht dat in de nabije toekomst vrachtvervoer via elektrische vrachtwagens gaat doorbreken. ‘We dachten dat vrachtvervoer eerder zou kiezen voor waterstof als brandstof, maar ook daar komen elektrische modellen op de markt.’ Elektrisch varen is eveneens in opkomst. In Zweden is een elektrisch aangedreven draagvleugel-speedboot ontwikkeld. ‘De Tesla van de botenwereld’, zegt Eric Caroen van The Green Wave, een bedrijf in Goes gespecialiseerd in alles wat nodig is voor duurzaam varen.

Duurzaam schoon
Snel een lentefris huis kan volgens schoonmaakspecialist Jessie Kroon van de Zero Waste Academy ook duurzaam en zonder chemische schoonmaakmiddelen. Samen met haar zus Nicky ging Jessie op zoek naar duurzame schoonmaakmiddelen. En ze kwamen erachter dat het heel simpel is. ‘De meeste benodigdheden zijn puur en heeft iedereen waarschijnlijk al in huis: azijn, een citroen, soda en een stuk olijfoliezeep.’

Azijn is volgens de zussen een prima wasverzachter, ontkalker en basis voor allesreinigers. Citroen reageert bruisend met baksoda en doodt bacteriën en schimmels. De zussen Kroon merken dat de vraag naar doe-het-zelfrecepten alleen maar groeit. ‘Er is echt iets gaande. Mensen willen het anders: schoner en simpeler. Dat duurzaam met doe-het-zelf-sopjes schoonmaken ook nog sneller en goedkoper is, zijn bonuspunten.’

Bronnen: pzc, nos.nl, NRC>Klimaat, nu.nl