Juli 2021 – Noodklok over ‘overexploitatie’ aarde
Dorp in Afghanistan wordt geëvacueerd vanwege overstroming, foto: NATO Training Mission-Afghanistan – CC BY-SA 2.0
‘Als we nog langer blijven dralen, wacht ons leed dat niet te overzien is.’ Dat is de boodschap van 14.000 wetenschappers uit 130 landen aan de bewoners van de aarde. De wetenschappers hebben de krachten gebundeld en luiden wereldwijd de noodklok over wat zij omschrijven als de ‘overexploitatie van de aarde’. In een artikel in wetenschappelijk tijdschrift BioScience verwijten de wetenschappers politici en overheden dat ze te weinig doen om die overexploitatie – en in het verlengde daarvan de klimaatverandering – te stoppen.
Twee jaar geleden werd door wetenschappers de noodtoestand al uitgeroepen met betrekking tot het klimaat. Dat heeft – constateren ze nu – volstrekt onvoldoende actie opgeleverd, terwijl klimaatgerelateerde rampen elkaar in een steeds hoger tempo opvolgen. Overstromingen in Zuidoost-Azië en Europa, brandende bossen in Siberië, modderstromen in centraal Azië en hitterecords en droogte in Canada. Los van het menselijk leed heeft verzekeraar Aon becijferd dat alleen al in de eerste helft van dit jaar voor 35 miljard euro materiële schade is geleden. Dat is 40 procent meer dan het jaargemiddelde sinds het begin van deze eeuw.
Marjan Minnesma van klimaatorganisatie Urgenda vindt het veelzeggend dat steeds meer wetenschappers alarm slaan met betrekking tot klimaatverandering. ‘Ik merk het ook. Wetenschappers zijn allemaal superongerust en worden met het jaar ongeruster.’ En niet alleen wetenschappers maken zich zorgen volgens Minnesma. ‘Ik denk dat een aantal mensen inmiddels echt doodsbang is van wat een volgende generatie gaat overkomen in de tweede helft van deze eeuw als we niet heel snel ingrijpende maatregelen nemen.’
Vroege Earth Overshoot Day
Dat de aarde steeds sneller inteert op zijn reserves wordt bevestigd door de jongste cijfers van het Global Footprint Network. Die organisatie heeft becijferd dat de mensheid ongeveer 1,7 keer meer grondstoffen gebruikt dan de aarde in een jaar aanmaakt. Earth Overshoot Day – de dag vanaf 1 januari dat de grondstoffen voor een heel jaar ‘op’ zijn – is dit jaar 29 juli. De grootste verbruiker is Quatar. Daar valt overshoot day op 9 februari. Er zijn bijna 12 aardbollen nodig als iedereen op aarde evenveel grondstoffen zou gebruiken als de inwoners van Quatar. Nederlanders gebruiken ongeveer drie keer meer dan de aarde produceert. Veel landen in Afrika hebben juist een ‘overschot’.
Terwijl in de Chinese provincie Henan volgens meteorologen sprake is van ‘de ergste regenval in duizend jaar’ kampt men in het oosten van Afrika juist met droogte. Met name Madagaskar wordt zwaar getroffen. Voor de 1 miljoen inwoners is er te weinig voedsel. Lola Castro van het Wereldvoedselprogramma van de VN noemt de situatie in het land ‘dramatisch’. Wereldwijd lijden 155 miljoen mensen honger door extreme droogte en mislukte oogsten.
Lichtere accu’s
Er zijn ook lichtpuntjes. Het arsenaal aan elektrische auto’s groeit rap en de accu-techniek maakt grote stappen voorwaarts. De accu’s worden steeds kleiner en lichter terwijl de capaciteit – en daarmee de actieradius van stekkerauto’s – steeds groter wordt. Kunstmestfabrikant Yara in het Zeeuws-Vlaamse Sluiskil pakt de uitstoot van CO2 aan. Of dat voldoende is en snel genoeg gaat, waagt Donald Pols van Milieudefensie te betwijfelen, maar Yara-woordvoerder Gijsbrecht Gunter heeft er vertrouwen in. ‘Wij zijn tegenover de samenleving ook verplicht de uitstoot terug te dringen.’
Waterwinbedrijf Evides investeert eveneens in duurzaamheid. Het nieuwe innamestation Bergsche Maas in de Biesbosch is voorzien van met de zon meedraaiende zonnecellen in de zonwering. Die zorgen ervoor dat Evides deels zijn eigen energie op kan wekken. In combinatie met energiezuinige pompen zorgt dit ervoor dat het nieuwe station 15 procent zuiniger is dan oudere stations. Door het met sedum beplante dak botst het kolossale gebouw nauwelijks met de omliggende natuur. Erachter schiep Evides een nieuw moerasgebied dat ook een wand met 500 nestholen voor oeverzwaluwen herbergt. De helft daarvan is inmiddels bezet.
In de categorie ‘opmerkelijk’: De Duitse caravanfabrikant Dethleffs heeft een caravan met elektrische aandrijving ontwikkeld. Naar verluidt kan zo’n stekkercaravan grotendeels op eigen kracht van Zuid-Duitsland naar het Gardameer in Italië rijden. De e-home Coco – zoals de nieuweling genoemd is – heeft twee grote accupakketten in de bodemplaat en twee eigen elektromotoren. Omdat de caravan zelf aandrijving heeft hoeft de trekkende auto veel minder hard te werken en zijn langere ritten – tot 400 kilometer zonder onderweg te laden – mogelijk. Een wereldrecord. Waarvan akte.
Bronnen: PZC, nos.nl, NRC>Klimaat, BioScience, nu.nl,
