Juni 2021 – Steun voor ‘eerlijk’ klimaatbeleid

Windmolens op zee, een hogere CO₂-heffing voor de industrie en het stimuleren van isolatie van woningen. Deze klimaatmaatregelen kunnen op de meeste steun rekenen van Nederlanders. Ook meer subsidie voor CO₂-reductie, een hogere vliegbelasting en groene waterstof worden positief beoordeeld. Dat blijkt uit een volksraadpleging, gehouden door de universiteiten in Delft en Utrecht. Sleutelwoord is volgens Niek Mouter van TU Delft eerlijkheid. Als grote vervuilers echt streng aangepakt worden heeft de ‘gewone’ Nederlander minder moeite met klimaatmaatregelen die ook hem of haar treffen.

Ongeveer een kwart van de Nederlanders heeft een uitgesproken mening over klimaatbeleid. De rest, ongeveer 75 procent, steunt ambitieuze klimaatmaatregelen, maar vindt dat dan wel eerst aan een aantal voorwaarden – zoals het streng aanpakken door de overheid van grote vervuilers – voldaan moet worden. Mouter noemt ‘vleesbelasting’ als voorbeeld. ‘Mensen begrijpen het niet als zo’n belasting wordt ingevoerd en ze tegelijkertijd horen dat een CEO van een vervuilend bedrijf een dikke bonus krijgt.’

Ander voorbeeld is de plaatsing van windmolens op het land. ‘Mensen zeggen dan: ik zie nog niet overal zonnepanelen op daken en ook op zee is nog ruimte. Dus de overheid moet goed zichtbaar maken dat er eerst allerlei andere maatregelen zijn genomen’, aldus Mouter. Ed Nijpels, voorzitter van het voortgangsoverleg Klimaatakkoord, is blij met de uitkomsten van de volksraadpleging.

Druk Urgenda
Voor milieuorganisatie Urgenda is het geen reden om tevreden achterover te leunen. Integendeel. Na acht jaar gaat de juridische strijd tussen Urgenda en de Nederlandse overheid een nieuwe fase in. De milieuorganisatie spande in 2013 een rechtszaak aan om de Nederlandse overheid tot een actiever klimaatbeleid te bewegen. Inzet: beperken van de emissie van broeikasgassen in 2020 met 25 procent ten opzichte van 1990. Tot en met de Hoge Raad kreeg Urgenda het gelijk aan haar zijde.

Inmiddels is bijna zeker dat die doelstelling niet gehaald is. Urgenda-directeur Marjan Minnesma heeft laten weten dat de rechter nu is gevraagd aan de staat een dwangsom op te leggen. Minnesma: ‘Ik wil niet terug naar de rechter, maar ik wil niet genaaid worden.’ Urgenda heeft ambitieuze klimaatplannen – waaronder dat voor een uitstootvrij staalbedrijf Tata Steel – gepresenteerd aan demissionair premier Rutte en staatssecretaris Yesilgöz van Klimaat. De eerste reactie daarop stemt Minnesma hoopvol. ‘Rutte was niet negatief, dat is al een stap voorwaarts. Ik heb de indruk dat hij welwillend naar de plannen keek.’